کتاب و کاتالوگ‌های رایگان در گتی، متروپولیتن و گوگنهایم
امیرکردونی مقاله ۱۳۹۳/۰۵/۰۸

کتاب و کاتالوگ‌های رایگان در گتی، متروپولیتن و گوگنهایم

دسترسی به کتاب‌ها و ژورنال‌های خارجی هنر برای علاقه‌مندان در ایران به دلایلی که برای همگان آشکار است همیشه دشوار بوده، اما خوشبختانه در دو سال اخیر چند موزه مهم هنری تصمیم گرفته‌اند بخش مهمی از کلکسیون و انتشارات خود را به صورت الکترونیکی و البته رایگان در اختیار علاقه‌مندان قرار دهند تا گستره وسیع‌تری از علاقه مندان در سراسر جهان بتوانند از کلکسیون و خدمات این موزه‌ها بهره‌مند شوند که این امکان دسترسی آزاد باعث می‌شود بخشی از کمبود منابع قابل اعتماد ما در حوزه هنر نیز کاسته شود.

در این میان مجموعه گتی، موزه متروپولیتن و موزه گوگنهایم بیشترین منابع را در اختیار عموم گذاشته‌اند. در چند سطر پیش رو به برخی از ویژگی‌های منابعی که این پایگا‌ها فراهم کرده‌اند می‌پردازیم.

در مجموعه گتی، انتشارات گِتی بیش از ۲۵۰ کتاب را در بخش کتابخانه مجازی به‌صورت رایگان برای دانلود قرار داده است که شامل کتاب‌های تاریخ هنر، کاتالوگ نمایشگاه، ژورنال و مقاله‌های سمپوزیم ها است. به دلیل اینکه کلکسیون موزه گتی اساسا مربوط به هنر پیش از قرن بیستم است (البته به غیر از بخش عکاسی) کتاب‌‌های عرضه شده هم به این بخش از تاریخ تعلق دارند. در زمینه عکاسی، حدود ده کتاب در این کتابخانه مجازی وجود دارد که دو کتاب از واکر اوانز (فلوریدا و کلکسیون موزه گتی)، مجموعه کامل عکس های جولیا مارگرت کمرون و بوم نقره ای: شاهکارهای داگرئوتیپ موزه گتی در این میان خودنمایی می‌کنند. گفتنی است که موزه گتی در راستای برنامه «محتوای آزاد» خود در حال حاضر ۸۷۰۰۰ تصویر از آثار هنری را با کیفیت بالا و قابلیت دانلود در سایت خود قرار داده است.

موزه متروپولیتن هم بیش از ۳۹۰ کتاب که گستره وسیعی از موضوعات هنر ماقبل تاریخ تا هنر معاصر را شامل می‌شود در انواع کاتالوگ، بولتن، ژورنال، مجموعه مقاله و ... بر روی بخش MetPublication وبسایت خود قرار داده است. از کتاب‌های عکاسی شاخصی که در این مجموعه یافت می‌شود می‌توان به «هنر دیدن: عکس‌هایی از کلکسیون آلفرد استیگلیتز» و «یوجین کوولیر» اشاره کرد. موزه متروپولیتن همچنین در اردیبهشت ماه امسال مجموعه ای شامل ۴۰۰ هزار تصویر از کلکسیون آثار هنری خود را با قابلیت دانلود و کیفیت بالا (البته با شرط عدم استفاده تجاری) بر روی وب سایتش قرار داد.

موزه گوگنهایم، که همچون متروپولیتن در نیویورک قرار دارد در حال حاضر بیش از ۱۲۰ کاتالوگ خود که شامل تصاویر آثار هنرمندان و مقدمه ای بر آنهاست را برای مطالعه آنلاین در پایگاه اینترنتی خود قرار داده است. بیش‌تر کاتالوگ‌هایی که گوگنهایم عرضه می‌کند مربوط به نقاشی و هنر قرن بیستم هستند که از این حیث با دو موزه قبلی متفاوت است. از آنجایی که کاتالوگ‌های این موزه فقط قابلیت مطالعه آنلاین دارند از سایت Archive.org  می‌توانید آنها را دانلود کنید.

گفتنی است منابع این موزه‌ها در حوزه نقاشی بسیار غنی است و در آنها کتاب‌های ارزشمند نقاشانی چون داووینچی، الکساندر کالدر، ادوارد مونک، سزان، فرانسیس بیکن، واسیلی کاندینسکی، پل کله و ...یافت می‌شود. لازم به ذکر است منابع این این پایگاه ها هر چند وقت یک‌بار افزایش می‌یابد.