شاید دیافراگم دوربین شما دروغ بگوید: تفاوت بین F Stops و T Stops
صادق طاهری آموزش ۱۳۹۳/۰۷/۱۴

شاید دیافراگم دوربین شما دروغ بگوید: تفاوت بین F Stops و T Stops

همه ما می‌دانیم که F stop چیست و چه فاکتور مهمی در نوردهی صحیح به شمار می‌رود، اما تا به حال چیزی درباره‌ی T stop شنیده‌اید؟ شاید در عکاسی روزمره به اندازه‌ی F stop ، به گوش شما نخورده باشد، اما اینکه بدانید چیست و چه‌ کار می‌کند درک بهتری از عملکرد لنز به شما می‌دهد.

در این این ویدئو تفاوت این دو به خوبی توضیح داده می‌شود، اما لازم است توضیحات بیشتری داده شود. F-stop میزان باز شدن (دیافراگم) لنز است، اما  T Stop یعنی چقدر نور از درون لنزی که به روی نور باز شده عبور کند و به سطح حسگر برسد.

لنزها از عناصر متعددی از شیشه ساخته شده‌اند که در گروه‌های خاص کنار هم قرار گرفته‌اند. همچنانکه نور از درون این اجزا عبور می‌کند، هر کدام از این اجزا مقداری از نور را به خود جذب می‌کند و موجب کاهش قابل توجهی در نور تابیده شده به سطح حسگر می‌شوند.

آن‌چه گفته شد بدین معنی است که حتی اگر شما با دیافراگم f/1.2 هم عکاسی کنید، شاید حسگر شما به اندازه f/1.4 نور را دریافت کند - که دقیقا به اندازه یک استپ کامل نوری است.

معنی دیگر این است که تمام تمام لنزهای f/1.2 به یک شکل ساخته نمی‌شوند. به عنوان مثال، لنز Canon 50mm f/1.8 یک استپ T برابر با 2.1 دارد، در حالیکه لنز Nikon 50mm f/1.8 استپ T برابر با 2 دارد.

اگر این توضیحات به نظر شما کمی مبهم و پیچیده است، این ویدئو را ببینید که در آن مت گرانجر به خوبی این فرایند را با جزئیات توضیح می‌دهد.[ترجمه آن در ادامه آمده است.] پس اگر می‌خواهید درباره لنزها بیشتر بدانید یا قصد دارید به زودی یک لنز جدید بخرید، حتما ویدئو را ببینید.

اگر هم می‌خواهید بدانید که نسبت F stop  بهT stop که روی لنز دوربینتان نوشته شده چیست، این صفحه را ببینید: DxO Mark.

توضیحات ویدئو:

عدد نوشته شده روی لنز دوربین‌ها به عنوان f در واقع همان عدد استاندارد معرف لنز است که میزان باز و بسته شدن دهانه لنز را در جلوی دوربین نشان می‌دهد، و سنجشی از قطر دایره‌ای است که در جلوی لنز باز یا بسته می‌شود. مثلا ما لنزهایی با دیافراگم 1.2، 1.4، 2، 4، 5.6 و غیره داریم، که به هر کدام از آنها یک استپ (stop) نوری یا استپ f می‌گوییم.

اما استپ t چیست؟

منظور از T stop در واقع مقدار نوری است که به سطح حسگر می‌‎رسد، حالا شاید بپرسید اینها چه فرقی دارند؟ فرقش این است که نوری که مثلا از دهانه لنزی با استپ f.4 وارد لنز می‌شود، دست‌خوش تغییراتی می‌شود و در حین گذر از المان‌های شیشه‌ای لنز کاهش می‌یابد و مقدار کمتری از آن به سطح حسگر می‌رسد. انعکاس‌های المان‌های داخل لنز نیز بخشی از نور را از بین می‌برند. هیچ لنزی وجود ندارد که 100% نور را انتقال دهد. حتی بهترین لنزهای دنیا، هرقدر هم که از فناوری‌های موجود و روز برای کاهش انعکاس استفاده کنند، بخشی از نور را جذب می‌کنند، درست است که شاید اصلا متوجه تفاوت نشویم، اما این کاهش نور همیشه وجود دارد. چون المان‌ها، هرچقدر هم که با کیفیت بالا ساخته شده باشند، بازهم مقداری نور را جذب خود می‌کنند. یک قیاس خوب برای آنهایی که عشق ماشین هستند این است که میزان قدرتی که موتور ماشین بر حسب اسب بخار تولید می‌کند با آن قدرتی که نهایتا به چرخ‌های روی زمین وارد می‌شود تفاوت دارد، چون از موتور تا چرخ‌ها بخشی از این نیرو هدر می‌رود. حالا موتور همان دیافراگم یا استپ f و چرخ‌های ماشین همان استپ t هستند.

مثلا این لنزها با اندازه‌ها و شکل‌های مختلف را ببینید  چیزی که در همه‌ی آنها وجود دارد انعکاس است، همه شان نور را انعکاس می‌دهند. این یعنی برگشت نور به خود شما و از دست رفتن نور. مثلا همین لنز Canon 1.2 را ببینید(دقیقه ۲:۲۰) که خیلی هم زیباست و البته قیمت زیادی هم دارد. اگر دقت کنید می‌توانید کل منظره بیرون را از داخل لنز ببینید، اما نسبت استپ t آن 1.4 است. یعنی با اینکه دیافراگم این لنز 1.2 است، نور خروجی از لنز معادل دیافراگم 1.4 است. البته این حرف بدین معنی نیست که شما عمق میدان و ناحیه خارج از فوکوس را از دست می‌دهید، بلکه بدین معنی است که شما باید نوردهی به دوربین خود و سرعت شاتر را با مقدار t هماهنگ کنید. نمی‌توان گفت که اگر از این قضیه مطلع بودیم پس می‌رفتم یک لنز با دیافراگم 1.4 می‌خریدم، چون همان لنز 1.4 هم افت نوری خودش را دارد. مثلا این لنز افسانه‌ای سونی را ببینید (دقیقه ۳:۲۲) که دیافراگم 1.4 دارد، اما مقدار t واقعی آن 1.6 است. یا مثلا لنز قدرتمند نیکور 70-200 را ببینید، مقدار t واقعی آن 3.3 است، که نشان می‌دهد شما چه مقدار نور از دست می‌دهید. البته کنون هم دست کمی از سونی ندارد و اگر به لنز 70-200 کنون هم نگاه کنید، می‌بینید که مقدار t آن 3.4 است. از طرفی لنز 200-70 تامرون با دیافراگم 2.8، مقدار t برابر با 3.2 دارد که از هر دو لنز کنون و نیکون بهتر است. لنز 70-24 جدید نسخه 2 کنون که بسیار گران قیمت هم است، مقدار t برابر با 3 استپ دارد. اما لنز 70-24  VC تامرون که نصف قیمت همان لنز مشابه کنون است، مقدار t برابر با 2.8 دارد. قبلا هم گفتم که نمی‌توان 100% عبور نوری داشت، اما گاهی اوقات مقدار تفاوت آنقدر کم است که تفاوت محسوب نمی‌شود. در ادامه چند لنز دیگر نیز نشان داده می‌شود. همچنین، دقیقا به همین خاطر است که یک تفاوت اندک در مقدار t لنزهای فیلمبرداری موجب افزایش قیمت سرسام آور آنها می‌شود.

منبع: +

بسم الله الرحمن الرحیم
أَللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ

سلام خیلی ممنون
انشاءالله سربلند باشید

حمیدرضا

یک سالی هست دارم عکاسی می کنم و میخونم در موردش ، ولی اینو نمیدونستم ! ممنونم

بهنود جعفرزاده