استفاده از هوش مصنوعی برای یافتن شباهت‌های آثار کهن بریتانیا و فتوژورنالیسم

ترجمه: شهاب شهسواری

پروژه ریکوگنیشین موفق به دریافت جایزه «IK Prize» سال ۲۰۱۶ انستیتو تیت بریتانیا شد. هدف از این جایزه برگزاری رقابتی میان شرکت‌کنندگان است تا از هوش مصنوعی برای کاوش در مجموعه‌های هنری تیت از آثار بریتانیایی استفاده کنند.۱ در این میان نرم‌افزار بازی شکل ریکوگنیشن موفق شد نتایج بسیار غیرقابل انتظار و خیره‌کننده‌ای را بر ملا کند.

این نرم افزار با اسکن کردن بیش از ۳۰ هزار اثر هنری دیجیتالی شده، این نرم‌افزار یک عکس تازه از خبرگزاری رویترز را با یک نقاشی از قرن ۱۷ میلادی کنار هم قرار داد. عکس خبری رویترز خواجه‌هایی را نمایش می‌دهد که قبل از دیدار راکشا باندهام در بمبئی خود را آرایش می‌کنند.  نقاشی «دو بانو از خانواده لیک» سال ۱۶۶۰ توسط سر پیتر للی (Sir Peter Lely)، نقاش دربار چالز دوم کشیده‌شده‌است. با وجود اینکه این دو اثر محصول دو قرن کاملا متفاوت در فضاهایی کاملا متفاوت هستند اما هر دو اثر مشابه یکدیگر دو فرد با لباس‌های زیبای آبی و سبز مانند را به تصویر می‌کشند که در برابر پس‌زمینه‌ای از پرده‌ای قرمز پررنگ نشسته‌اند.

اما هدف از این کار چیست؟  به جز اینکه این پروژه می‌تواند توانایی‌های بصری رایانه‌ها را نشان بدهد، از جمله تشخیص چهره، تشخیص اشیا و تحلیل ترکیب‌بندی قاب، این پروژه در عین حال به شکلی کار می‌کند که گذشته را مانند امروز و امروز را مانند گذشته نمایش می‌دهد.  این پروژه می‌تواند پیوندهایی میان فرهنگ‌ها در طول زمان را نشان بدهد که در ظاهر کاملا از یکدیگر بیگانه و جدا به نظر می‌رسند.

در عین حال این برنامه می‌تواند باعث ایجاد پرسش‌های چالش برانگیزی هم بشود. برای مثال مقایسه تصویر دو خواجه اهل بمبئی که خود را آرایش می‌کنند یا تصویری از بانوان درباری قرن ۱۷ بریتانیا، ممکن است باعث ایجاد سوالاتی عمیق در مورد مساله درک ما از هویت جنسی، استانداردهای فرهنگی مربوط به زیبایی و مسائل دیگر شود.  در این ترکیب قدیم و جدید، می‌توان شباهت‌هایی با دیگر برنامه‌های موجود دید.  مثلا این پروژه شبیه به پروژه B4XVI است. (اصطلاحا به معنای پیش از ۲۰۱۶، عدد ۱۶ به شکل لاتین نمایش داده‌شده و عبارت بی‌۴ به جای بیفور یا پیش از به کار رفته) پروژه  B4XVI عکس‌هایی از خوانندگان رپ امروزی را با مجسمه‌ها، نقاشی‌ها و تندیس‌هایی از شخصیت‌ها و چهره‌های کهن مقایسه می‌کند که در مجموعه موزه متروپولیتن قرار گرفته‌اند.

نرم افزار ریکوگنیشن توسط آنجلو سمرارو، کورالی گورگوچن و مونیکا لانارو ( Angelo Semeraro, Coralie Gourguechon, and Monica Lanaro) طراحی شده‌است که در مرکز تحقیقات ارتباطی فابریکا در ایتالیا کار می‌کنند. این نرم‌افزار که با همکاری متخصصان هوش مصنوعی کمپانی جولیبارین (Jolibrain) فرانسه نوشته‌شده‌است، تازه‌ترین ابتکار در حوزه هوش مصنوعی است که نشان می‌دهد این فن‌آوری‌ها تا چه حد می‌توانند شیوه نگاه انسان به تصاویر را تغییر دهند.

تا به امروز ارزش مشارکت روبات‌ها در درک انسان از هنر فراتر از نوآوری‌های تفریحی نرفته‌است. برای مثال اپ مایکروسافت برای تشخیص احساسات را در نظر بگیرید، همان اپی که نتیجه می‌گیرد مونالیزا ۴۳ درصد خوشحال است.

اما ریکوگنیشن که به نظر می‌رسد که سهوا توانسته‌است معنای عینی را از طریق جستجو و جفت کردن سوژه‌ها ایجاد کند، کم کم بیشتر به عنوان یک مفسر آگاه و دانشمند به نظر می‌رسد. برای مثال جفت‌کردن عکس خبری موسسه رویترز از برج کنترل فرودگاه سنگاپور در بین شلوغی‌های ساخت و ساز اطرافش با نفاشی «منظر صنعتی» اثر ال اس لووری (L.S Lowry) به تاریخ ۱۹۵۵ می‌تواند به عنوان یک نقد و تفسیر از استمرار بی‌امان توسعه صنعتی باشد.

ریکوگنیشن در حالی به تازگی راه انداخته‌شده است که قرار است دست کم سه ماه برای مقایسه عکس‌های خبری موسسه رویترز با هزاران نقاشی و مجسمه دیجیتالی شده موسسه تیت وقت بگذارد. بعد از پایان این قیاس طولانی بهترین جفت‌ها به تشخیص فن‌آوری ریکوگنیشن وارد یک گالری آن‌لاین قابل جستجو خواهند شد.  این وب‌سایت نشان دهنده نقاط بارز شباهت تصاویر جفت شده از جمله ترکیب‌بندی قاب، چهره‌ها، اشیا و همچنین نوشته‌ها (عنوان اثر، برچسب‌های داخل تصویر و غیره) خواهدبود.  پس از این یک نمایشگاه از مجموعه این آثار در موزه تیت بریتانیا (یکی از چهار موزه موسسه تیت در بریتانیا) برگزار می‌شود که اجازه می‌دهد جفت‌های یافت شده توسط این دستگاه راه با اصل آثار قدیمی کنار هم ببینند.

پانوشت

۱- جایزه IK از سوی موسسه تیت به افراد یا موسساتی داده‌می‌شود که ایده‌ای جدید برای استفاده از فن‌آوری‌های ابتکاری ارائه بدهند که به عموم مردم کمک کند تا از طریق مجموعه هنری تیت هنر بریتانیا را بهتر درک کنند و از آن لذت ببرند.  برنده جایزه آی‌کی ۱۵ هزار پوند جایزه دریافت می‌کند و معادل ۹۰ هزار پوند بودجه برای تولید محصول نهایی دریافت می‌کند.  icrosoft.

نتایج پروژه ریکوگنیشن را به صورت آن‌لاین ببینید (http://recognition.tate.org.uk/) یا اینکه از روز ۲۷ نوامبر برای دیدن آثار اصلی به موزه تیت بریتین در میلبانک لندن مراجعه کنید.

منبع: +