ترکیب‌بندی در عکاسی خیابانی: تئوری رنگ

رنگ‌های مکمل

اولین تئوری که به بررسی آن خواهیم پرداخت، «رنگ‌های مکمل» است. به راستی رنگ‌های مکمل چیست؟

تعریف ویکی‌پدیا از رنگ‌های مکمل:

رنگ‌های مکمل، رنگ‌هایی هستند که یکدیگر را خنثی کرده تا ترکیب نوری بی‌رنگ (سفید، خاکستری و یا سیاه) را پدید آورند.

گرایش رنگ‌های مکمل به قرار گرفتن در کنار یکدیگر است که و با هم هماهنگی و احساس تعادل ایجاد می‌کنند.

برای درک بهتر در ادامه تعدادی مثال نشان داده می‌شود:

تیم‌های ورزشی:

اغلب اوقات تیم‌های ورزشی از رنگ‌های مکمل استفاده می‌کنند. اگر اهل دنبال‌کردن مسابقات ان‌بی‌ای باشید با این مثال‌ها آشنایی دارید:

اوس‌انجلس لیکرز (بنفش و زرد)

 

 

   

 

آبجو

بازاریاب‌ها همچنین بسیار دوست دارند تا از رنگ‌های مکمل برای لوگوها استفاده کنند. به عنوان مثال، آبجوی هاینکن دوست‌داشتنی ما از رنگ‌های کریسمس (سبز و قرمز)استفاده کرده است. این ترکیب شاید مشهورترین ترکیب رنگ‌های مکمل است:

   

رنگ‌های مکمل: قرمز - سبز

خوب حالا بیایید تا به کنکاش برخی از عکس‌های خیابان که رنگ‌های مکمل به خوبی در آنها رعایت شده بپردازیم. استیو مک‌کوری- یکی از بهترین عکاسان رنگی زنده- به شکلی بی‌نظیر در یکی از عکس‌هایش از رنگ‌های مکمل استفاده کرده است:

در این پرتره فریبنده که مک‌کوری ثبت کرده - دو کودک را می‌بینید که کاملا آغشته به پودری قرمز شده‌اند. بچه‌ای که در پیش‌زمینه است با نگاه نافذ و کنجکاو مستقیم به دوربین نگاه می‌کند.

پس‌زمینه رنگی متمایل به سبز و آبی دارد که نقاطی قرمز بر سمت چپ دیوار و کودکی دیگر که مات است در سمت راست قاب قرار گرفته است.

کودک قرار گرفته در پس‌زمینه کنجکاو به نظر می‌رسد و من را یاد حس کنجکاوی که در زمان کودکی داشتم می‌اندازد. و آن چشم‌ها بسیار قدرت‌مند هستند. این تصویر، از آن دسته تصاویری است که در ذهن من خود را حک می‌کند.

رنگ‌های مکمل را در این عکس (قرمز و سبز)می‌بینید؟ چون پیش‌زمینه آبی-سبز است، رنگ قرمز صورت کودک به خوبی از پس‌زمینه متمایز شده است. این قضیه در تصویری ساده‌تر شده از چرخه‌ی رنگ در پایین به نمایش گذاشته شده است:

این ترکیب پویای سبز- قرمز همچنین در یکی از مشهورترین عکس‌های او رعایت شده است، دختر افغان:

این پویایی قرمز-سبز در اینجا کاملا شگفت‌انگیز است. اول از همه، پس‌زمینه‌ی سبز ساده‌ای دارید، و تکه‌های سبزی بر تی‌شرت پاره‌پاره‌ی او - و البته آن چشم‌های شگفت‌انگیز سبز. از طرفی رنگ قرمز را در لباس او و پوستش می‌بینید. این ترکیب رنگی ضرب‌آهنگ خوب و متناوبی میان سبز و قرمز ایجاد می‌کند.

و اما در خصوص خود عکس، حسی از رمز و راز و فریبندگی به همراه دارد. این دختر افغان جوان لباسی کهنه دارد اما همچنان قدرت و اراده‌ خود را در چشمانش نشان داده است. به نظر می‌رسد گرمایی درونی دارد که به او کمک می کند تا بر هر مانعی که در مقابلش است غلبه کند.

در حاشیه (فکر کردم ممکن است برای شما جالب باشد) اما مک کوری دختر جوان را دنبال کرده و در پایین عکس امروزی و قدیمی او در کنار یکدیگر قرار گرفته‌‌اند. او هنوز آن نگاه را در چشمانش دارد.

می‌توان مشاهده کرد که چطور وقتی یک رنگ غالبی در پس‌زمینه قرار گرفته باشد و یک چیزی را با رنگ مکمل در جلوی آن داشته باشیم شرایط رنگی باعث ایجاد تمایز آن جسم از پس‌زمینه می‌شود.

به عنوان مثال، در عکس پایین - ما پس‌زمینه‌ای با رنگ غالب قرمز‌ داریم با شمایلی از مردی به رنگ سبز. نتیجه؟ مرد سبز به شکلی متمایز خود را نشان می‌دهد:

آزمایشی خوب برای دانستن اینکه ترکیب‌بندی عکسی به طریقی هست که تمایزی میان سوژه و پس‌زمینه وجود دارد یا خیر، مات‌کردن آن تصویر است. اگر با وجود مات‌کردن تصویر باز هم بتوانید ببینید که کدام سوژه بیشتر قابل تفکیک است، این تمایز در عکس وجود دارد.

رنگ‌های مکمل: نارنجی - آبی

نارنجی - آبی یکی دیگر از رنگ‌های مکمل هستند. استیو مک‌کوری هزاران عکس با این ترکیب رنگی دارد که مثال‌های فوق‌العاده‌ای هستند و البته بیشتر آن عکس‌ها از راهبان هستند.

در این عکس سرگرم‌کننده و بازیگوشانه راهبان وارونه آویزان شده اند(تقریبا مثل اسپایدرمن) - در موقعیت نیایش - این عکس در درجه اول مقداری عجیب و معمایی است. اما وقتی که داستان آن را می‌فهمید از قدرت و اراده‌ی این راهبان کاملا شگفت‌زده می‌شوید.

همانطور که می‌بینید، رنگ نارنجی پوست راهبان(و شلوار آنها) در کنار هم و در مقابل آبی تیره پس‌زمینه به خوبی قرار گرفته‌اند. اگر ارجاعی داشته باشیم به چرخه زنگی زیر می‌بینید که نارنجی-‌آبی رنگ‌های مکملی قوی برای یکدیگر هستند.

این قضیه را در عکس دیگری از مک‌کوری که در پایین قرار گرفته می‌بینید (بار دیگر، راهبان)

مثال دیگری که نشان‌دهنده‌ی این دوگانگی و تمایز نارنجی‌ - آبی است، عکس زیر است که توسط دیوید الن هاروی گرفته شده است:

رنگ آبی را در سمت چپ قاب می‌بینید و پسری که در میانه قاب لبخند زده است. در سمت راست رنگ نارنجی-قرمز می‌بینید با سایه‌ی شومی (شاید شیطانی) مردی که کلاه کابوی بر سر دارد و به پسر نزدیک می‌شود. این عکس این حس را در من ایجاد می‌کند که انگار خطری قریب‌الوقوع در انتظار است و هنوز پسر بسیار آرام و امیدوار به نظر می‌رسد.

رنگ‌های گرم در تقابل با رنگ‌های سرد

تئوری رنگی دیگر، تقابل رنگ‌های گرم با رنگ‌های سرد است. رنگ‌های گرم و رنگ‌های سرد کدام هستند؟ برای رنگ‌های گرم رنگ‌های غروب آفتاب را در نظر بگیرید.

رنگ‌های گرم

- قرمز

- نارنجی

- زرد

رنگ‌ها در چرخه رنگی:

رنگ‌های سرد

- آبی

- سبز

- بنفش

تئوری تقابل رنگ‌های سرد و گرم به این شکل است که رنگ‌های گرم تمایل دارند تا فعال‌تر بوده و بیشتر در یک عکس (یا نقاشی) به چشم بیایند. در مقابل رنگ‌های سرد کمتر فعال هستند و تمایل به عقب‌نشیتی در پس‌زمینه دارند.

بنابراین رنگ‌های گرم فعال‌تر، محرک‌تر و پر انرژی‌تر هستند. رنگ‌های سرد آرامش‌بخش‌ تر و آرام‌تر هستند.

بیایید نگاهی داشته باشیم به چند مثال از تقابل رنگ‌های سرد و گرم:

در این عکس که توسط مارتین پار گرفته‌شده، می‌توان مشاهده کرد که چطور پوست زن گرم است. رنگ پوست زن نارنجی - قرمز است. چشمی کوچک آبی که چشم‌های او را پوشانده آبی خالص و پررنگ است که از تصویر کنده شده و به چشم بیننده می‌آید.

در عکس دیگری از استیو مک‌کوری می‌بینیید که چطور رنگ صورتی لباس کارگران از پس‌زمینه‌ای با رنگ غالب سرد جدا شده است. (رنگ‌های سفید و خاکستری)

در عکس دیگری از استیو مک‌کوری یک گیشا را در کیوتو می‌بینیم. می‌توان مشاهده کرد که رنگ‌های گرم کیمونوی قرمز او از پس‌زمینه سرد کثیف سفید خاکستری جدا شده است.

در عکسی که برای پروژه «عکس‌های رنگی» گرفته‌ام نقاشی دیواری جالبی را دیدم که به طور عمده‌ای رنگ سرد (آبی) دارد. نکته عجیب و غریب آن، دری است که توسط مخروطی نارنجی رنگ باز مانده است. در این تصویر نارنجی از پس‌زمینه جدا شده است. این عکس به باور من جالب است چون [این در] به مانند در پشتی جهان است.

در یکی از معروف ترین عکس‌های اگلستون زنی را می‌بینید که نِی‌‌ را در نوشیدنی قرار داده است. پس‌زمینه به شکل غالبی سرد است. (آبی آسمان و سفیدی سطح میز). در این موقعیت نوشیدنی نارنجی-قرمزش را می‌بینید(شاید کوکا) که به شکل رنگی قوی (گرم) متمایز شده است.

در این عکس که توسط الکس وب و در حومه شهر تیجوانا گرفته شده، در پس‌زمینه اغلب رنگ‌های سرد و ساختمان‌های  متروک و ویران قرار گرفته است. و عکسی کاملا تیره و تار و گرفته است.

بعد در پیش زمینه کفش‌های پاشنه بلند را می‌بینید که به طرز قابل توجهی رنگ‌های گرم دارند. - همچون رنگ قرمز کفش‌های پاشته بلند که تمایز پیدا کرده‌اد.- هم‌نشیتی جذابی میان حال و هوای گرفته‌ی پس‌زمینه و ظرافت کفش‌های پاشنه بلند.

این عکس دیوید الن هاروی با ابرهای سیاه پشت سر حس و حال آخرالزمانی دارد. رنگ‌ها اغلب سرد هستند. به جز دختری که در میانه‌ی قاب سوار بر اسب صورتی درخشان و به عنوان پرتوی از امید و آفتاب در عکس حضور دارد.

در این عکس همچنین رگه‌هایی از سورئالیسم به چشم می‌آید. صورت دختر با موهای کاملا سیاه او پنهان شده است. و لباس سفید او که نماد پاکی و بی‌گناهی است. از طرفی مرد سیاه برهنه‌ای را در تصویر دارید. که باعث شده بر نفسانی‌بودن تصویر افزوده شود.

رنگ‌های مشابه

رنگ‌های مشابه از دیگر تئوری‌های رنگ است. رنگ‌های نزدیک به یکدیگر در در چرخه رنگ احساس مشخصی را به وجود می‌آورند.

رنگ‌های گرم

در این عکس مشهور از استیو مک‌کوری - زن‌هایی را می‌بینید که در یک طوفان شن دور هم تجمع‌ کرده‌اند. رنگی اصلی قرمزی لباس‌های آنان است. در پس‌زمینه رنگ نارنجی - زرد را داریم که باعث ایجاد گرما در عکس شده. از زنانی‌ که از یکدیگر دربرابر وحشت توفان شن وحشی محافظت می‌کنند.

اگر به چرخه رنگی پایین نگاهی بیندازید، می‌بینید که طیف‌های رنگی قرمز و در ادامه طیف‌های رنگی زرد پست سر هم در چرخه رنگی هستند که با یکدیگر حس و حالی گرم را ایجاد کرده‌اند.

در یکی از عکس‌هایی که از مرکز شهر لس آنجلس گرفته‌ام - مردی را می‌بینید که کت قرمزی و پیراهن زرد کمرنگ پوشیده، عینکی زرد به چشم زده است و کرواتی نارنجی دارد. رنگ‌های پس‌زمینه به شکل غالبی گرم هستند. (با صندلی‌ و میزهای زرد) - با مقداری رنگ‌های سرد در بالای قاب:

حس و حال عکس خیلی پر انرژی است. مرد درون عکس کاراکتر قابل توجه و غیر عادی  دارد.

رنگ قرمز همچنین استعاره‌ای برای خطر، هشدار و یا احتیاط است. یکی از مشهورترین عکس‌های او از لامپی است که بر سقفی خونی رنگ قرار گرفته است. اگر اشتباه نکنم این عکس در حمام یکی از دوستان نزدیک اگلستون گرفته شده است. متاسفانه چند سال بعد از اینکه اگلستون این عکس را گرفت، دوست او فوت کرد. ( به خاطر نمی‌آورم دلیل فوت چه بود.) این عکس به نظر تصویری تاریک و شیطانی از عذابی قریب‌الوقوع است.

رنگ‌های سرد

همچنین بعضی از عکس‌ها هستند که رنگ‌های غالب آنها رنگ‌های سرد هستند. این عکس‌ها باعث می‌شوند که احساس دلپذیری و آرامشی بیشتر داشته باشید.

در این عکس دیوید الن هاروی، مردی را می‌بینید که ظاهرا انگشتان دست خود را به منظور نیایش قفل کرده است. پشت سر او کلاهی قرار گرفته که ظاهرا به او تعلق دارد. رنگ‌های موجود حس و حالی آرامش‌بخش را به وجود آورده‌اند که کاملا با خلق‌ و خوی غم‌انگیز مرد در حال نیایش همخوانی دارند.

در این عکس که من در بمبئی گرفتم، دست مردی را می‌بینید که بر یک پس‌زمینه طرح‌دار آبی قرار گرفته است. رنگ غالب پس‌زمینه آبی است که به احساس آرامش عکس کمک می‌کند.

در عکس ویلیام اگلستون که در پایین آمده، فضای رنگی غالب سرد است. آب و هوای گرفته و آبی کم رنگ آسمان و زنی در ماشین با ژست جذابی که با دست چپ خود گرفته است. شاید با دست خود دارد اشاره می‌دهد که تصمیم دارد به سمت چپ بچرخد؟ یا دارد دستش را به علامت خداحافظی تکان می‌دهد؟ یا او تنها به آرامی پارچه سقف ماشین را لمس می‌کند؟ یکی از نکات مثبت این عکس همچنین چراغ راهنمایی و رانندگی است که در گوشه بالایی قرار گرفته است. و همچنین خودروی موستانگ که نماد سرعت است.

اما حس و حال کلی عکس - با رنگ‌های سرد، احساس آرامش می‌دهد. این حس و حالی است که وقتی که بارانی و ابری است به ما دست می‌دهد. و تمایل داریم که تمام روز در خانه نشسته و کاکائوی داغ بخوریم.

در یکی از عکس‌های مورد علاقه‌ام که عکسی است از مردی ک هدر ساحل مارسی در جنوب فرانسه چرت می‌زند. در پس‌زمینه رنگ آبی- سبز دوست‌داشتنی وجود دارد  که آرامش‌بخش است. البته مردی که خوابیده بیش از پیش به عکس آرامش می‌دهد.

نتیجه‌گیری:

یکی از پرسش‌هایی که ممکن است از خود بپرسید این است :«عکاسان در هنگام گرفتن عکس‌هایشان به چه میزان هوشمندانه به رنگ‌ها و این تئوری‌های رنگ توجه می‌کنند؟»

در مورد عکاسان دیگر صحبت نمی‌کنم. اما برای خود من در حال حاضر که تمام تمرکزم بر روی عکاسی رنگی است، به مردمی که سرشار از رنگ هستند، صحنه‌های رنگارنگ، یا اشیا رنگی نگاه می‌کنم. و البته اینکه آیا این رنگ‌ها با هم هماهنگی دارند یا نه، -که بعضی از اوقات هم بر اساس شانس خواهد بود- در مرحله ویرایش مشخص خواهند شد.

با این حال در دنیای واقعی (وقتی که عکاسی خیابانی می‌کنیم) عملی‌ترین راه که می‌توانید از تئوری رنگ بهره ببرید، رنگ‌های سرد و گرم است.

به عنوان مثال، اگر پس‌زمینه‌ای با رنگ‌های غالبا سرد می‌بینید(آبی، بنفش، سبز) صبر کنید تا فردی باتی‌شرتی با رنگ گرم (قرمز، نارنجی، زرد) از آنجا عبور کند.

همچنین مورد دیگری که شما باید به آن بیاندیشید ارزشی است رنگی‌‌بودن عکاسی خیابانی با آن می‌افزاید. شما علی السویه رنگی عکاسی می‌کنید؟ یا به دنبال آن هستید که حال و هوایی مشخص به وسیله رنگ‌هایی که در تصویر ثبت می‌کنید به وجود بیاورید؟

آیا رنگ در عکس‌های شما سبب می‌شود که به متن و معنای آن چیزی اضافه کند؟

اگر شما علاقه‌مند به  گرفتن عکس‌های خیابانی رنگی هستید در ادامه لینک آثار تعدادی از بهترین عکاسان قرار گرفته که به شما پیشنهاد می‌کنم کارهای آنها را ببینید:

اساتید عکاسی رنگی:

• Alex Webb

• Martin Parr

• Constantine Manos

• David Alan Harvey

• Stephen Shore

• Joel Sternfeld

• Carl de Keyzer

• Alec Soth

عکاسان خیابانی معاصر که رنگی عکاسی می‌کنند:

• Jack Simon

• Justin Vogel

• Ola Billmont

• Simon Kossoff

• Maciej Dakowicz

• Caspar Claasen

• Matt Stuart

• Jesse Marlow

• Shin Noguchi

• Trevor Marczylo