با تصاویر وحشتناکی که از عراق مخابره میشوند، چه باید کرد
تصاویری اینچنین به وضوح همسو با پروپاگاندای افراطگرایان است. با در نظر گرفتن این نکته، آیا این تصاویر باید منتشر شوند؟ پاسخ برای ایافپی، مثبت است. اما پیش از هر چیزی باید اقدامات احتیاطی را برای جعلینبودن عکسها درنظر گرفت.
ما همچنین از انتشار عکسهایی که صرفا نشاندهندهی خشونت است، صرفنظر میکنیم.
در مقر خاورمیانه ایافپی در نیکوزیا، تیم عربزبانی از ژورنالیستها به طور مداوم به نظارت وبسایتها و اکانت شبکههای اجتماعی آنها مشغول هستند و در پی اخبار و تصاویری که از مناطق جنگی در عراق و سوریه مخابره میشوند هستند.
پاتریک باز، مدیر بخش عکس خاورمیانه و شمال آفریقا میگوید: «باید سریع بود. لینک مطالب منتشر شده هر لحظه ممکن است که از نظر پنهان شوند. و اغلب توئیتر، این اکانتها را به دلیل محتوای خشونتآمیز پاک میکند.«
این تصاویرِ اعدامهای دستهجمعی برای اولینبار توسط وبسایت جهادی ولایت صلاحالدین، عمومی شد و پس از آن به سرعت در توئیتر منتشر شد.برای ما در ایافپی بدیهی بود که باید این تصاویر را مخابره کنیم.
ما این تصاویر را بهخاطر اهمیت تاریخی آنها و به عنوان شاهدی برای خشونت شدید در وضعیت کنونی عراق در اینترنت قرار دادیم.
از طرفی هم، به دلیل اینکه آژانس فرانسپرس به طور معمول محتویات را مستقیما برای مخاطبان عام منتشر نمیکند(به غیر از این وبلاگ) و تصاویر را برای رسانهها میفرستد، خود آنها هستند که تصمیم میگیرند که آیا تصاویر را با توجه به دستورالعملهای رسانهای خود منتشر کنند یا خیر.
باز میگوید:«شما باید آنچه اتفاق افتاده را نشان بدهید. در این لحظه هیچ روزنامهنگار مستقلی نمیتواند در مناطقی که در کنترل جهادیهاست بدون احتمال قریبالوقوع اسارت یا کشتهشدن حضور داشته باشد. البته که میدانیم این بخشی از پروپاگاندا است. این تصاویر طراحی شدهاند تا دشمن را به وحشت بیندازند. اما از طرفی این تصاویر ارزش تاریخی دارند درست مثل تصاویری که نشاندهنده ی اعدام افسران نازی که از خود مقاومت به خرج داده بودند و همینطور اعدام یهودیان هستند.«
خبرگزاری فرانسه از انتشار تصاویر خشونتآمیز که از نظر معتبر بودن مشکوک باشند و یا ارزش خبری نداشته باشند اجتناب میکند.
به همین خاطر ما تصویری کلوزآپ از مردی که به طور مداوم بر سرش ضربه خورده بود و یا تصویر دیگری از فردی ستیزهجو را که سر قطعشدهای را در دست گرفته اجتناب کردیم. به طور کلی آژانسهای دیگر هم چنین معیارهایی را در نظر میگیرند.
ما همچنین باید مطمئن شویم که تصاویر تقلبی نیستند. یکی از پرسشهایی که با تماشای اولین عکس از اعدامها مطرح میشود این است که آیا اجساد، به منظور تاثیرپذیری بیشتر تصاویر با فتوشاپ یا نرمافزارهای مشابه دستکاری عکس به تصاویر اضافه شدهاند. این سبک پروپاگاندای قدیمی پیش از این توسط کره شمالی به منظور تلاش برای فریب رسانههای بینالمللی استفاده شده است.
ایافپی با نرمافزار ویژه پژشکی قانونی به نام تنگستن عکسها را بررسی میکند که آیا مخدوش شدهاند یا خیر.
(در بخشی که با دایره قرمز مشخص شده) که یکی از صورتها دستکاری شده تا چهره آن شخص قابل شناسایی نباشد.
فرآیند بررسی عکسها کاری پیچیده است - آگاهی از تغییراتی که توسط یک متخصص صورت گرفته میتواند یک روز تمام زمان ببرد اما در این مورد تنگستن آشکار کرده که تصاویر داعش در عراق به طرز قابل ملاحظهای دستکاری نشدهاند.
آنتونن توییلیر، متخصص تنگستن در ایافپی میگوید:«بررسیها نشاندهنده مقدار کمی رتوشکاری است. رنگها به میزان زیادی اشباع شدهاند که شاید دلیل آن برجستهکردن استخر خونی که به پا شده باشد. صورت جهادیها تیره شده است(دایره قرمز را در عکس بالا ببینید). در نهایت اینکه شک و شبههای درخصوص دودی که در پسزمینه میبینیم هم وجود دارد. به نقاط قرمز در تصویر پایین توجه کنید. ابزار کلون فتوشاپ ممکن است در این تصویر برای پنهانکردن چیزی در پشت و یا حذف اثر گرد و خاک سنسور دوربین بر تصویر، استفاده شده باشد.
باز میگوید: «با درنظر گرفتن این حقیقت که این دسته از تصاویر به طور گستردهای به صورت آنلاین در گردش است وظیفه ما پیچیدهتر میشود. هر کاربر یا وبسایتی به هزار روش میتواند تغییری در تصویر به وجود آورد. میتواند لوگوهایی را به عنوان واترمارک به تصویر اضافه کند و یا تفسیرهایی را پیش از بازنشر به آن اضافه کند. من زمانیکه تصویر جالبی را پیدا میکنم، نلاش میکنم که اصل آن را پیدا بکنم و به آن ارجاع بدهم. و اگر موفق نشوم، آن تصویر را به منظور حذف عناصری که ارزش خبری ندارند، از نو کادربندی میکنم.»
در اصل تصویری که به صورت آنلاین منتشر شد تصویری مشابه آنچه در پایین میبینید است. جمله عربی اولی که نوشته ، شده این است:» عملیات اسدالرحمان البیلاوی نام مستعار
نام رهبر جهادی که توسط نیروهای عراقی در فلوجه کشته شده است. جمله دوم اطلاعات جزئی بیشتری میدهد:« انحلال اعضای ارتش صفوی که با لباس غیرنظامی در حال فرار بودند.» (سلسله صفوی صدها سال بر ایران حکمرانی میکردند و اسلام شیعه را در ایران و فتوحات خود رواج دادند. صفوی نام مستعاری است که سنیهای افراطی به شیعهها دادهاند.)
در مورد عکس بالای این صفحه به نظر نمیرسد که دستکاری عکس به طور قابل توجهی اطلاعات عکس را تغییر داده باشد. توییلیر میگوید:« در مورد عکس بالای این صفحه به نظر نمیرسد که دستکاری عکس به طرز قابل توجهی اطلاعات عکس را تغییر داده باشد.»
اجساد بیشتر یا نظامیان بیشتری با فتوشاپ به عکس اضافه نشدهاند. به همین جهت ایافپی این عکس را همراه با هشداری به مشتریان که این عکس ممکن است که روتوش شده باشد و عکسی است که از اینترنت به دست آمده ، منتشر کرد. امکان تایید اصالت آن و اینکه در چه تاریخی ثبت شده ممکن نیست.
توییلیر، اضافه میکند: «البته که تنگستن نمیتواند تشخیص بدهد که عکسها به طور کلی صحنهسازی شدهاند یا خیر. اگر جهادیها تصمیم گرفته باشند که اجساد را از نقطه دیگری به اینجا آورده باشند و حتی اگر افراد تنها بر روی زمین دراز کشیده باشند و تظاهر بکنند که کشته شدهاند تا صحنه را بیشتر وحشتناک کنند، این نرمافزار نمیتواند آن را تشخیص بدهد.»
باز در اینباره میگوید: «احتمال اینکه این عکس صحنهسازی شده باشد، کم است. با توجه به نوع خشونتی که داعش طی ماههای اخیر در عراق و سوریه انجام داده، احتمال اینکه این تصاویر از رویداد واقعی باشند بیشتر است.»
«جهادگران نیازی به صحنهسازی وقایع ندارند»
این صحبت عکاسی است که درگیریهای خاورمیانه و نقاط دیگر دنیا را طی ۳۰ سال گذشته پوشش داده است.
توضیح عکس کاور: تصویر منتشر شده در ۱۴ ژوئن ۲۰۱۴ در وبسایت جهادیها در ولایت صلاحالدین که ادعا شده نظامیان دولتی عراق و افراد گروه شبه نظامی دولت اسلامی عراق و شام در آن دیده میشوند و در آن دهها نیروی امنیتی عراقی را در نقطهای نا معلوم در صلاحالدین عراق اعدام میکنند.
منبع: +